ΣΔΕ: ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ (ΕΚΤ) ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Λόγω του μεγάλου ποσοστού μαθητικής εγκατάλειψης που καταγράφεται στο Ρέθυμνο στις εκθέσεις αποτύπωσης μαθητικής διαρροής, η ύπαρξη των σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) στο νομό μας είναι ιδιαίτερα σημαντική ως ένα μέτρο αντισταθμικής αγωγής. Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας είναι δημόσια σχολεία ενηλίκων που δίνουν τη δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν ισότιμο τίτλο με το απολυτήριο Γυμνασίου. Η κ. Ειρήνη Αντωνίου διευθύντρια του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Ρεθύμνου απάντησε σε μια σειρά ερωτήσεις που αφορούν τόσο στη λειτουργία του ΣΔΕ, όσο και τις δυνατότητες που έχουν οι εκπαιδευόμενοι να συνεχίσουν τις σπουδές τους -εάν το επιθυμούν- δίνοντας στον εαυτό τους μια ακόμα ευκαιρία για να προχωρήσουν στην εκπαίδευση που διέκοψαν πρόωρα.
Τι είναι το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας;
«Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) είναι δημόσια σχολεία ενηλίκων στο πεδίο της Διά Βίου Μάθησης για πολίτες άνω 18 ετών, οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Με το θεσμό αυτό παρέχεται η δυνατότητα να αποκτήσουν τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο Γυμνασίου (ν.2525/1997). Τα ΣΔΕ αποτελούν συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο και υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης Γ.Γ.Δ.Β.Μ.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
ΣΔΕ Ρεθύμνου (έδρα): εγγεγραμμένα 76 άτομα ( Α κύκλος: 42, Β κύκλος:34) – ΣΔΕ Ρεθύμνου εκτός έδρας παράρτημα Αγίου Βασιλείου: εγγεγραμμένα 34 άτομα (Α:14, Β:20)».
Ποιος είναι ο σκοπός αλλά και ποια η ανάγκη για την ύπαρξη των Σ.Δ.Ε.;
«Σκοπός των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) είναι η συνολική ανάπτυξη των
εκπαιδευομένων, η πληρέστερη συμμετοχή τους στο οικονομικό, κοινωνικό και
πολιτισμικό γίγνεσθαι, καθώς και η αποτελεσματικότερη συμμετοχή τους στο χώρο της εργασίας.
Ειδικότερα:
- Η ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης πολιτών 18 ετών και άνω.
- Η επανασύνδεση των εκπαιδευομένων με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.
- Η απόκτηση σύγχρονων γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων που θα τους βοηθήσουν στην κοινωνική – οικονομική ένταξη και ανέλιξη.
- Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των εκπαιδευομένων.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα εκθέσεων Αποτύπωσης Μαθητικής Διαρροής το Ρέθυμνο έχει μεγάλο ποσοστό της εγκατάλειψης του σχολείου. Τα ΣΔΕ στοχεύουν στην κατάκτηση βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων συνδυάζοντας τυπικές, μη τυπικές και άτυπες μορφές μάθησης, αλλά και στην κατάκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων (μαθαίνω πώς να μαθαίνω, συνεργασία, επικοινωνία, κλπ.) για την επανένταξη των ατόμων και αποφυγή του κοινωνικού αποκλεισμού τους.»
Καλύπτει το Σ.Δ.Ε. τη μαθητική διαρροή;
«Είναι ένα μέτρο αντισταθμικής αγωγής. Επανασυνδέει τους εκπαιδευομένους που εγκατέλειψαν παλιότερα με τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης και τους αλλάζει τη στάση για τη μάθηση με το ανοικτό και ευέλικτο πρόγραμμα σπουδών βασισμένο στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους.
Για κάποιους το εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται κυρίως στην αποστήθιση μπορεί να τους οδήγησαν στο παρελθόν στην εγκατάλειψη του «κανονικού» σχολείου, ιδιαίτερα για μαθητές με τυχόν μαθησιακές δυσκολίες. Στο ΣΔΕ μπορεί να λειτουργήσει και ενισχυτική διδασκαλία σε κάποια μαθήματα που δυσκολεύουν τους εκπαιδευόμενους.»
Ποιοι έχουν δικαίωμα εγγραφής;
«Δικαίωμα εγγραφής στα Σ.Δ.Ε. έχουν όσοι συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31 Δεκεμβρίου του έτους εγγραφής ή έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους και έχουν ολοκληρώσει την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.»
Πόσες ώρες την εβδομάδα είναι τα μαθήματα, ποιες ώρες και ποια είναι η συνολική διάρκεια των σπουδών;
«Το πρόγραμμα στα ΣΔΕ είναι ταχύρρυθμο και διαρκεί 18 μήνες, 2 σχολικά έτη. Το ωρολόγιο εβδομαδιαίο πρόγραμμα καλύπτει 25 ώρες (20 ώρες καλύπτονται από Γραμματισμούς, 2 ώρες από Συμβουλευτικές Υπηρεσίες και 3 ώρες από εργαστήρια διαφόρων δραστηριοτήτων – projects). Τα μαθήματα γίνονται κατά τις απογευματινές ώρες.
Ο βασικός πυρήνας του προγράμματος σπουδών συγκροτείται από: α. Τον Γλωσσικό Γραμματισμό (ελληνική γλώσσα) β. Τον Αριθμητικό Γραμματισμό γ. Τον Πληροφορικό Γραμματισμό δ. Τον Αγγλικό Γραμματισμό ε. Τoν Κοινωνικό Γραμματισμό στ. Τον Επιστημονικό Γραμματισμό ζ. Τον Περιβαλλοντικό Γραμματισμό η. Την Πολιτισμική-Αισθητική Αγωγή
Συμβουλευτικές Υπηρεσίες: Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα συμπληρώνεται από Συμβουλευτική Προσανατολισμού σε θέματα επαγγελματικής σταδιοδρομίας και Συμβουλευτική Ψυχολογία για την καλύτερη υποστήριξη των εκπαιδευομένων σε ατομικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Υπάρχει ευέλικτο πρόγραμμα σπουδών ώστε να αξιοποιούνται όλοι οι κοινωνικοί χώροι στους οποίους υπάρχει γνώση και συσσωρευμένη εμπειρία (χώροι εργασίας, κοινωνικής συνάθροισης, καλλιτεχνικής δημιουργίας κα.).
Αντί, λοιπόν, να γίνεται μάθημα στο ωράριο λειτουργίας του σχολείου, πραγματοποιούμε επισκέψεις σε διάφορους χώρους που θεωρούμε ότι μπορούν να αποτελέσουν ερέθισμα για γνώση και για εμπειρία.»
Το Σ.Δ.Ε. λειτουργεί όπως τα κλασικά σχολεία με διαγωνίσματα και εξετάσεις; Πως γίνεται η αξιολόγηση των μαθητών;
«Οι εκπαιδευόμενοι δεν δίνουν εξετάσεις. Ως απαραίτητες εναλλακτικές μέθοδοι αξιολόγησης καθορίζονται: α. Οι φάκελοι υλικού β. Τα σχέδια δράσης γ. Οι συνθετικές εργασίες και δ. Οι αυτοαξιολογήσεις κ ά.
Η αξιολόγηση είναι περιγραφική. Αφενός αποτυπώνει τις γνώσεις, το ενδιαφέρον και τις δεξιότητες του εκπαιδευομένου τόσο σε κάθε Γραμματισμό όσο και στις δραστηριότητες του σχολείου (σχέδια δράσης, εργαστήρια κ.ά.) και αφετέρου επισημαίνει τους τομείς στους οποίους ο εκπαιδευόμενος κρίνεται σκόπιμο να βελτιωθεί.»
Οι απόφοιτοι του σχολείου αυτού μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους;
«Με το απολυτήριο, έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν σε επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα (ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ή ΕΠΑ.Λ).»
Τι ποσοστό των μαθητών συνεχίζει στο λύκειο;
«Περίπου το 40 -50%συνεχίζει στο Λύκειο (και ένα μικρό ποσοστό ολοκληρώνει και σπουδές στο Πανεπιστήμιο)».
Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουν οι μαθητές το Σ.Δ.Ε. δείχνουν ενδιαφέρον ή το κάνουν υποχρεωτικά γιατί χρειάζονται το απολυτήριο για τη δουλειά τους;
«Κάποιοι εκπαιδευόμενοι επιστρέφουν στα θρανία για να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν εργασία ή να ανελιχθούν επαγγελματικά, αποκτώντας το απολυτήριο, αλλά στη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκει νόημα στην εκπαίδευση, αλλά και στην επικοινωνία που αναπτύσσεται. (Στο σχολείο αποκτούν γνώσεις, αλλά και φιλίες). Κάποιοι έρχονται, «αναγκαστικά», αλλά στη συνέχεια αλλάζουν στάση απέναντι στο σχολείο και γενικότερα στην εκπαίδευση και αποκτούν έντονα συναισθήματα για το σχολείο.
Υπάρχει ωστόσο ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που για προσωπικούς ή κοινωνικούς λόγους είτε οικονομικά προβλήματα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σχολείο στην εφηβική ηλικία. Για εκείνους η φοίτηση σε ένα Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας αποτελεί ένα όνειρο ζωής.»
ΣΔΕ Ρεθύμνου 